ސީދާ ގޮތުން ނުވަތަ ނުސީދާ ގޮތުން ވިޔަސް ޓެރަރިޒަމްގެ އަމަލެއް ކުރުމަށް ނުވަތަ ރޭވުމަށް ނުވަތަ މަގުފަހި ކުރުމާއި ހިތްވަރު ދިނުމުގެ އިތުރުން ޓެރަރިސްޓް ޖަމާއަތެއްގެ ލިޔުންތައް ޝާއިޢު ކުރުމަކީ ޓެރަރިޒަމުގެ ޖިނާއީ އަމަލެއް ކަމަށް ކަނޑައަޅައި ޓެރަރިޒަމާ ބެހޭ ބިލު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން މިއަދު ބަލައިގެންފި އެވެ.
އެ ބިލު މަޖިލީހަށް ބަލައިގަތީ 45 މެމްބަރުންގެ ވޯޓުން ނެވެ. ބިލު ބަލައިގަންނަން ނުފެންނަ ކަމަށް 10 މެމްބަރަކު ވޯޓު ދެއްވި އެވެ.
ބިލަށް ބަހުސް ކުރެއްވުން އޮތީ މިއަދުގެ ޖަލްސާގައި އެވެ. އިދިކޮޅު މެމްބަރުން ވަނީ ބިލާ ދެކޮޅަށް ވާހަކަދައްކަވާފައި އެވެ.
ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން އިހަވަންދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު މުހައްމަދު އަބްދުﷲ (މުހައްމާ) ހުށަހަޅުއްވާފައިވާ "ޓެރަރިޒަމް މަނާ ކުރުމުގެ ބިލް"ގައި ބުނެފައި ވަނީ ޓެރަރިސްޓް ޖަމާއަތެއްގެ ލިޔެކިއުންތައް ބެހުމާއި ސާކިއުލޭޓު ކުރުމަކީ ވެސް ޓެރަރިޒަމުގެ އަމަލެއް ކަމަށެވެ. ހަމައެއާ އެކު ޓެރަރިސްޓް ޖަމާއަތެއްގެ ލިޔެކިއުން ވިއްކުމާއި ދިނުމުގެ އިތުރުން އެފަދަ ލިޔެކިއުން އާންމު ގޮތެއްގައި މީހުންނަށް ކިޔޭނެ ނުވަތަ އަޑުއެހޭނެ ނުވަތަ ފެންނަން ހުންނާނެ ގޮތަށް އެތަކެތި ލިބުމަކީ ވެސް ޓެރަރިޒަމުގެ އަމަލެއް ކަމަށް އެ ބިލުގައި ބުނެފައިވެ އެވެ.
އެފަދަ ކުށެއް ކުރާ ފަރާތެއްގެ އަދަބެއްގެ ގޮތުގައި ބިލުގައި ބުނެފައި ވަނީ ހަތް އަހަރާއި 10 ދެމެދުގެ މުއްދަތަކަށް ޖަލަށް ލުމެވެ.
ބިލުގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި ޓެރަރިސްޓް ޖަމާއަތެއްގެ ލިޔުންތައް ޓީވީ ރޭޑިއޯ ނުވަތަ އިންޓަނެޓް މެދުވެރިކޮށް ނަމަވެސް ފެތުރުމަކީ ކުށެކެވެ. އެފަދަ ކުށެއް ކޮށްފައިވާ މީހެއްގެ އަދަބަކީ 10 އަހަރާއި 15 އަހަރާއި ދެމެދުގެ މުއްދަތަކަށް ޖަލަށް ލުން ކަމަށް ވެސް ބިލުގައި ބުނެފައިވެ އެވެ.
ރާއްޖޭގައި މިހާރު އަމަލު ކުރަމުން އަންނަ ޓެރަރިޒަމް މަނާ ކުރާ ގާނޫނަކީ މީގެ 25 އަހަރު ކުރިން ހަދާފައިވާ ގާނޫނެކެވެ. އެއީ މުޅި ޖުމުލަ ހަ މާއްދާއެއްގެ މައްޗަށް އެކުލެވިފައިވާ ގާނޫނެކެވެ.
ޒަމާނީ ގޮތަށް ބައްޓަން ކޮށްފައިވާ ޓެރަރިޒަމުގެ ބިލުގައި ބުނެފައި ވަނީ ޓެރަރިޒަމުގެ އަމަލެއް ނުވަތަ އެފަދަ ކަމަކަށް ހިތްވަރު ދިނުން ނުވަތަ އެހީތެރިވެދިނުމަކީ ވެސް ކުށެއް ކަމަށެވެ. އަދި އެފަދަ ކުށެއް ކުރާ ފަރާތެއްގެ އަދަބަކީ 20 އަހަރާއި 25 އަހަރާއި ދެމެދުގެ މުއްދަތަކަށް ޖަލަށް ލުމެވެ. އެފަދަ ކަމެއް ކުރަން ނުވަތަ އެފަދަ ކަމަކަށް އެހީތެރިވެދީ އެއްވެސް ސިފައެއްގައި އެފަދަ ކަމެއްގައި ބައިވެރިވާ ފަރާތެއްގެ އަދަބަކީ 17 އަހަރާއި 20 އަހަރާއި ދެމެދުގެ މުއްދަތަކަށް ޖަލަށް ލުން ކަމަށް ވެސް ބިލުގައި ބުނެފައިވެ އެވެ.
ބިލުގައި ޓެރަރިޒަމުގެ އަމަލު ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަންތައްތައް:
- މީހަކަށް އަނިޔާވެރިވުމުގެ ގޮތުން އޭނާގެ ފުރާނައަށް ނުވަތަ ހަށިގަނޑަށް ނުވަތަ ހިއްސަކަށް ގެއްލުން ދިނުން
- ގަދަކަމުން މީހަކު ފޮރުވުން ނުވަތަ ރަހީނެއްގެ ގޮތުގައި ބެހެއްޓުން
- މުދަލަށް ބޮޑެތި ގެއްލުން ދިނުން
- ކުށްކުރާ މީހާ ފިޔަވައި އެހެން މީހެއްގެ ފުރާނައަށް ނުރައްކަލެއް ކުރިމަތިވުން
- ފުރާދުއްވާ އެއްޗެހި ހައިޖެކް ކުރުން
- އާންމުންނަށް ނުވަތަ އާންމުންގެ ބަޔަކަށް ސިއްހީ ގޮތުން ބޮޑެތި ނުރައްކަލެއް ކުރިމަތިވުން